Edgeworthia chrysantha, ook wel bekend als de papierstruik of mitsumata, is een sierlijke en bijzondere struik die zijn oorsprong vindt in de bossen van China en delen van de Himalaya. Deze bladverliezende plant staat bekend om zijn opvallende bloei in de wintermaanden en het exotische karakter van zijn bloemen. Het is een uitstekende aanvulling voor elke tuin, vooral vanwege zijn zeldzame vermogen om midden in de winter kleur en geur te brengen.
De naam Edgeworthia verwijst naar Michael Pakenham Edgeworth, een 19e-eeuwse botanist, terwijl chrysantha “gouden bloemen” betekent, wat verwijst naar de heldergele bloemen van de plant. De struik behoort tot de familie Thymelaeaceae, dezelfde familie als de bekende Daphne-soorten.
Bladeren: De bladeren van Edgeworthia chrysantha zijn groot, lancetvormig en donkergroen van kleur. Ze verschijnen in de lente na de bloei en zorgen voor een weelderig groen bladerdek in de zomer. In de herfst vallen de bladeren af, waardoor de bloemknoppen al in de winter volledig zichtbaar worden.
Bloemen: De bloemen zijn zonder twijfel de meest onderscheidende eigenschap van deze plant. Ze vormen bolvormige, hangende clusters met kleine, buisvormige bloemen. Wat Edgeworthia chrysantha uniek maakt, is dat de bloemen bloeien in de late winter of zeer vroege lente, vaak al in januari of februari. Ze hebben een intense, zoete geur en de bloemen zijn meestal geel, hoewel sommige variëteiten witte of licht oranje bloemen hebben. Deze bloemen worden vaak vergeleken met de bloemen van de Daphne vanwege hun geur en vorm.
Winterbloei: De bloei tijdens de koudste maanden van het jaar is een van de meest aantrekkelijke eigenschappen van Edgeworthia chrysantha. Wanneer veel andere planten nog in rust zijn, biedt deze struik kleur en leven in de tuin. De bloemen ontwikkelen zich op kale takken, waardoor ze nog meer opvallen in de winterse omgeving.
Groeivorm: De struik heeft een open, bijna bamboe-achtige groeiwijze, met flexibele, vertakte takken. Hij kan uiteindelijk een hoogte bereiken van 1,5 tot 2 meter en een vergelijkbare breedte. De takken buigen elegant door de zware bloemtrossen, wat bijdraagt aan het gracieuze uiterlijk van de struik.
Edgeworthia chrysantha is relatief gemakkelijk te verzorgen, mits hij op de juiste plek staat. Hier zijn enkele tips voor het kweken van een gezonde plant:
Standplaats: De struik gedijt het beste op een plek met halfschaduw tot volle schaduw. In gebieden met koude winters wordt aangeraden de plant op een beschutte plek te plaatsen, waar hij beschermd is tegen koude wind.
Bodem: Edgeworthia houdt van goed doorlatende, humusrijke grond. Een licht zure tot neutrale bodem is ideaal. Zorg ervoor dat de grond vochtig blijft, vooral tijdens het groeiseizoen, maar vermijd drassige omstandigheden.
Snoeien: Snoeien is zelden nodig, maar als je de struik wilt vormen of wilt verjongen, doe dit dan direct na de bloei in het vroege voorjaar.
Winterhardheid: Hoewel Edgeworthia chrysantha redelijk winterhard is (tot ongeveer -16 °C), kan extreme kou schade veroorzaken. In koudere klimaten kan winterbescherming noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld door de wortelzone te mulchen of de struik te bedekken met vliesdoek. Maar wij beschermen onze struik nooit.
Dankzij zijn unieke bloeiwijze en geurige bloemen is Edgeworthia chrysantha een uitstekende struik voor tuinen waarin ook in de winter visuele aantrekkingskracht gewenst is. Hij is ideaal voor een plek dicht bij een pad of terras, waar je in de late winter of vroege lente kunt genieten van de geur en schoonheid van de bloemen.
In gemengde borders of als solitair komt de struik goed tot zijn recht. Hij combineert goed met andere winterbloeiende planten zoals helleborussen, sneeuwklokjes en Hamamelis, maar ook met groenblijvende planten die zorgen voor een blijvende structuur in de wintertuin.
In China en Japan werd Edgeworthia chrysantha traditioneel gekweekt voor het maken van papier. De bast van de takken werd gebruikt om sterk en duurzaam papier te maken, met name voor het maken van bankbiljetten en kunstpapier. Het is hieraan te danken dat de struik ook bekendstaat als de papierstruik.
Er is ook nog een roodbloeiende soort, mij is altijd verteld dat deze niet winterhard is. Hij verkocht verkocht onder de naam Edgeworthia “red dragon”. Mocht iemand deze al jaren in de tuin hebben staan, laat het mij even weten