Fitzroya cupressoides, ook bekend als de Alerce, komt voor van Zuid-Chili tot Zuid-Argentinië. Deze majestueuze boom groeit voornamelijk in de vochtige gematigde regenwouden van Patagonië, waar hij te vinden is in valleien en op hellingen van de Andes. Het is een conifeer die, net zoals Podocarpus totara uit Nieuw-Zeeland, reusachtige afmetingen kan bereiken.
Fitzroya cupressoides staat bekend om zijn indrukwekkende afmetingen. Het grootste officieel genoteerde exemplaar staat in Argentinië, met een hoogte van 57 meter en een stamdiameter van maar liefst 2,2 meter. Deze boom wordt geschat op een leeftijd van 2600 jaar, wat hem een van de oudste levende bomen ter wereld maakt. Gezien deze afmetingen en ouderdom, wordt de Fitzroya beschouwd als de grootste boom van Zuid-Amerika.
Een van de opmerkelijke eigenschappen van Fitzroya cupressoides is zijn vermogen om uitzonderlijk koude temperaturen te weerstaan. Volgens de website Chileflora kan deze conifeer temperaturen tot wel -20°C verdragen. Dit maakt hem geschikt voor het kweken in gematigde en zelfs koudere klimaten buiten zijn natuurlijke verspreidingsgebied. Onze eigen ervaring heeft aangetoond dat deze boom inderdaad zeer bestand is tegen vorst en goed gedijt in regio’s met strenge winters.
De Fitzroya cupressoides is tweehuizig, wat betekent dat individuele bomen ofwel mannelijke of vrouwelijke bloemen produceren. Dit betekent dat als men zaad van deze conifeer wil verkrijgen, zowel een mannelijke als een vrouwelijke boom nodig is voor bestuiving. De bloemen zijn klein en subtiel, maar de zaden worden in kegels gedragen die typisch zijn voor coniferen.
Er is vaak veel verwarring over het geslacht Fitzroya. Verschillende coniferen vertonen een sterke gelijkenis met Fitzroya cupressoides, wat ertoe kan leiden dat planten ten onrechte als Fitzroya worden geïdentificeerd. In ons geval kwamen we erachter dat de conifeer die we aanvankelijk in onze tuin hadden geplant, een andere soort was. Gelukkig konden we in het voorjaar van 2014 de echte Fitzroya verkrijgen bij kwekerij Rein en Mark Bulk in Boskoop.
Naast zijn ecologische waarde, heeft Fitzroya cupressoides ook een diepgaande culturele betekenis voor de inheemse Mapuche-bevolking van Zuid-Amerika, die de boom als heilig beschouwt. Het duurzame hout van de Fitzroya is historisch gezien gebruikt voor de bouw van huizen, boten, en zelfs kerken, vanwege zijn weerbestendige eigenschappen.
De gigantische stam van de fitzroya cupressoides
Groeit van nature in een omgeving met een hoge luchtvochtigheid in een zure,
vochtige grond (ph5) in de volle zon of half schaduw.
Helaas heb ik geen informatie kunnen vinden omtrent het stekken van Fitzroya.
De zaden zijn koude stratificatie nodig. Iemand op een forum schreef dat hij een 50% ontkieming
heeft behaald door de zaden 3 weken in de diepvries te leggen en daarna 3 weken bloot te stellen aan temperaturen van +6c tot + 20c.
Ook schijnt het dat een behandeling met Ga3 goed werkt.
Onze plant is volledig winterhard.
Fitzroya cupressoides hebben wij in het voorjaar van 2014 aangeplant. De plant heeft nog niet veel gedaan in de tuin, waarschijnlijk moet de Fitzroya eerst settelen voordat de groei erin komt. Maar in 2024, dus tien jaar later is het een mooie conifeer geworden die wel drie meter hoog is