Er zijn meer dan 800 verschillende Eucalyptus soorten bekend en de meesten komen oorspronkelijk uit Australië en een paar soorten komen uit Melanesië en de Filippijnen. Alle Eucalyptussen zijn wintergroen en bloeien meestal als ze tussen de 2 en 5 jaar oud zijn.
In de tuincentra in Nederland wordt bijna altijd de half winterharde ‘Eucalyptus gunnii’ aangeboden, terwijl er veel meer soorten zijn, die meer vorst verdragen en ‘wel’ winterhard zijn.
Ik heb bij ons in Schoonebeek al heel wat soorten uitgetest en mijn bevinding is dat Eucalyptus debeuzevillei en niphophila de meest winterharde soorten zijn, samen met Eucalyptus gunnii Azura. Deze soort is voor het eerst ontdekt in Frankrijk op een plantage en is daar als enige van 1000 zaailingen door een koude winter gekomen. Ze hebben de soort vermeerderd door topstek. Bij ons heeft de ‘Azura’ sinds 2012 nog nooit schade gehad, en in de plaats Kaatsheuvel heeft de ‘Azura’ zelfs -21C overleefd.
Eucalyptus pauciflora ssp niphophila had in de winter van 2009/2010 totaal geen schade, terwijl de andere Eucalyptus soorten lange scheuren onderaan de stam hadden (de zogenaamde frost cracks) en ze hadden ook allemaal veel verdroogd blad. De winterzon kan dus veel schade aanrichten, omdat in de winter de sapstroom niet op gang komt. Door de zon drogen de bladeren echter uit, wat akelige gevolgen kan hebben.
Jaren geleden is in Limburg een 20 jaar oude Eucalyptus niphophila met een stamdiameter van wel 60 cm doodgegaan, door een zeer zonnige, vroeg ingevallen winter. De boom is vermoedelijk gewoon verdroogd. Vaak lopen ‘ogenschijnlijk’ dode Eucalyptussen vanuit de stam of de basis weer uit. Dit is een overlevingsmechanisme in verband met de frequente bosbranden in Australië, waarbij na een brand ‘de slapende knoppen’ onder de bast weer gaan uitlopen, zodat de boom na korte tijd weer volop in het blad staat.
Ook na bevriezing kan de boom profiteren van deze eigenschap, vooral via het opnieuw uitlopen vanuit de basis. Helaas blijkt soms dat het uitlopen vanuit de stam soms een laatste stuiptrekking is en ‘kan’ de boom alsnog dood gaan. Een manier om te zorgen dat de grond niet bevriest rondom de plant. Is om de bodem rondom de plant af te dekken met tempex of pu isolatie platen. Dit zal ervoor zorgen dat de wortels niet bevriezen en het zal de ovelevingskans van de boom vergroten in een horror winter.
Jammer dat de Eucalyptussen zoveel ruimte innemen, anders had ik hier wel veel meer soorten willen proberen. Het lijkt mij helemaal mooi om een bos te maken met Eucalyptus, maar dan moet er natuurlijk wel de ruimte voor hebben. Onze tuin is in de loop der jaren steeds voller en voller geworden en er is eigenlijk geen plekje meer voor grote bomen, of er moet ooit weer een keer iets doodgaan.
Als u een graag een grote collectie Eucalyptus bomen wilt zien, dan is een bezoekje aan de botanische tuin van de Groeneprins in Steenwijkerwold of kwekerij Koala in de Pol, zeker de moeite waard. Zij zijn al ‘ook’ al lange tijd bezig met het uittesten van verschillende Eucalyptus soorten in de tuin.
De volgende Eucalyptus soorten staan bij ons in de tuin